Jakie prawa i obowiązki ciążą na prywatnych detektywach?

Zawód prywatnego detektywa, jeszcze niektórym, kojarzy się jedynie z amerykańskimi filmami. Wiele osób jednak nie wie, że w rzeczywistości i realnie funkcjonuje on również w naszym kraju. Co ciekawe, jest szczegółowo uregulowany przepisami prawa. Mowa tu oczywiście o ustawie z dnia 6 lipca 2001 r. o usługach detektywistycznych. Ten akt prawny określa zarówno prawa, jak i obowiązki prywatnych detektywów.

Do czego uprawniony jest prywatny detektyw?

W pierwszej kolejności należy zauważyć, co jest zazwyczaj przez wszystkich pomijane, że detektyw jest uprawniony do czynności, których wykonywanie przez każdego innego jest naruszeniem konstytucyjnych praw i wolności obywatela.

Prawa detektywów reguluje rozdział drugi wspomnianej wcześniej ustawy. W jej treści można odczytać, że w toku wykonywania swojej pracy mogą uzyskiwać informacje.

Źródłem tych informacji są z reguły osoby fizyczne, przedsiębiorcy prywatni, instytucje, ale także organy administracji rządowej lub samorządowej.

Słowem, profesjonalista ma dostęp do państwowych rejestrów, archiwów i tym podobnych zbiorów danych.

Prywatny detektyw może również obserwować daną osobę. Warto jednak zaznaczyć, że chodzi tu jedynie o miejsca ogólnodostępne lub obserwowanie z takich miejsc.
Co więcej, metody obserwacyjno-rozpoznawcze nie mogą być tożsame z metodami zastrzeżonymi wyłącznie dla policji i muszą być wykonywane z wyczuciem i umiarem. Jeżeli detektyw będzie zachowywał się w sposób nieodpowiedni, jak choćby długotrwałe i uparte śledzenie, gdy jest już wystarczająca porcja dowodów, posiadanie licencji nie zwolni go z odpowiedzialności karnej, tzn. z ryzyka posądzenia o stalking.

Jakie są obowiązki prywatnego detektywa?

Przede wszystkim jest on zobowiązany do wykonywania usług z poszanowaniem przepisów prawa. Nie jest tak, że posiadanie licencji zwalnia detektywa z wszelkiej odpowiedzialności. Co więcej, ciąży na nim obowiązek zachowania tajemnicy detektywa. Żadne biuro detektywistyczne nie może wyjawić informacji, które uzyskało w toku świadczenia usług. Dotyczy to także osoby, po zakończeniu kariery detektywistycznej.

Warto mieć na uwadze, że detektyw podczas wykonywania czynności musi mieć przy sobie licencję. Jeżeli osoba, której usługa dotyczy, zażąda okazania takiego dokumentu, profesjonalista nie może jej tego odmówić. Okazanie musi dodatkowo umożliwiać zapisanie zawartych na licencji informacji.

Świętym obowiązkiem detektywa jest jednak działanie z poszanowaniem zasad etyki. Mowa tu m.in. o lojalności wobec zlecającego, respektowaniu praw i wolności człowieka i obywatela, a także ogólnie przyjętych norm społecznych.

Najważniejszym jednak obowiązkiem prywatnego detektywa, w odróżnieniu od policjanta, działającego w ciasnym gorsecie szczegółowych, odgórnych instrukcji, jest inwencja i pracowitość oraz działanie w oparciu o szeroko rozumianą inteligencję i ambicję zawodową, bez których to cech renoma jego firmy szybko popadnie w zapomnienie.